BEZ TABU I TAJEMNIC
PROGRAM ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH
Z PRZEDMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE
DLA UCZNIÓW SZKÓŁY PONADGIMNAZJALNEJ
Kilka słów wstępu
Jednym z zadań współczesnej szkoły jest stworzenie młodym ludziom sprzyjających warunków do poznania, nie tylko otaczającej ich rzeczywistości, ale przede wszystkim, samego siebie. W toku realizacji tematyki przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie kształtuje się m.in. indywidualny system wartości i postaw społecznych młodych ludzi. Dobra znajomość własnej osoby jest pierwszym krokiem do tworzenia satysfakcjonujących i dojrzałych związków, a w konsekwencji szczęśliwej rodziny.
Do zadań współczesnej szkoły, także tej, w której pracuję, należy m.in. także wspieranie wszechstronnego rozwoju młodego człowieka, przygotowanie do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym, kształtowanie dojrzałych i odpowiedzialnych osobowości oraz, albo przede wszystkim, podnoszenie i podkreślanie roli rodziny.
Można, bowiem odnieść wrażenie, że w otaczającej rzeczywistości wartością pożądaną i najważniejszą są pieniądze, zapewniające dostatek i dobrobyt. Niepokojące wydają się wyniki badań CBOS przeprowadzone wśród Polaków w 2006 roku potwierdzają tą tendencję. Badani wskazali, że do szczęśliwego życia niezbędne są dla nich przede wszystkim pieniądze. Rodzina czy zgoda, miłość i zaufanie to elementy niezbędne do udanego życia dla zaledwie co trzeciego Polaka.
Z drugiej strony trudno oprzeć się wrażeniu, że zwiększa się ilość osób rozwiedzionych i samotnych. Wydaje się, że to efekt wysiłku, czasu oraz pieniędzy włożonych w zdobycie pozycji zawodowej czy pogonią za sukcesem, kosztem życia rodzinnego.
Pocieszające wydają się w tej sytuacji wyniki najnowszych badań z zakresu psychologii społecznej pokazujące, że rzeczywiście osoby ubogie są bardzo nieszczęśliwe. Natomiast to, co ciekawe i zaskakujące, to fakt, iż bogactwo wcale nie gwarantuje dużo szczęścia. Niezaspokojenie pewnych podstawowych potrzeb czyni, bowiem ludzi nieszczęśliwymi, po ich zaspokojeniu natomiast (pożywienie, schronienie, bezpieczeństwo, więzi społeczne), dalsze przyrosty dochodu w zaledwie niewielkim stopniu zmieniają poziom szczęścia.
Uzasadnione wydaje się, więc pokazanie młodym ludziom całej gamy możliwości wyborów wraz z przepisanymi im konsekwencjami. Każdy młody człowiek powinien mieć autonomię w zakresie podejmowanych przez siebie decyzji. Zadaniem szkoły jest przygotowanie ludzi dojrzałych, gotowych do ponoszenia odpowiedzialności.
Realizowane przeze mnie treści programowe uświadomią młodym ludziom rolę rodziny oraz przygotują do pełnienia ról partnerskich, małżeńskich czy rodzicielskich. Zależy mi na wspieraniu młodych ludzi w kształtowaniu i rozwijaniu dojrzałości w sferze fizycznej, społecznej, psychicznej i emocjonalnej.
Założenia ogólne programu
Program powstał w wyniku kilkuletniej diagnozy potrzeb młodzieży w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Owidzu. Skierowany jest do uczniów klas I- III szkół ponadgimnazjalnych. Treści nauczania są zgodne z podstawą programową przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie.
Program wychodzi naprzeciw potrzebom i zainteresowaniom uczniów na poszczególnych etapach edukacyjnych.
Celem wychowania do życia w rodzinie jest ukazywanie wartości rodziny w życiu osobistym człowieka oraz pomoc w przygotowaniu się do zrozumienia i akceptacji przemian okresu dojrzewania.
Program 14 zajęć (w tym po 5 godzin z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców) obejmuje wiedzę z zakresu nauk o rodzinie oraz rozwoju psychosekaulnego człowieka.
Wychowanie do życia w rodzinie jest przedmiotem obowiązkowym. Nieuczestniczenie w zajęciach jest możliwe w sytuacji złożenia u dyrektora szkoły rezygnacji z udziału w zajęciach (w przypadku uczniów niepełnoletnich deklarację składają rodzice).
TEMATY LEKCJI
TREŚCI NAUCZANIA PRZEMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE
DLA KLASY I
Ciekawe problemy, ważne pytania- zapoznanie uczestników z tematyką spotkań
Kim jestem? Dokąd zmierzam? Czyli o samopoznaniu i celach w życiu
Slang- słownictwo dotyczące seksualności człowieka
Podobieństwa czy przeciwieństwa, czyli o tym, jak ludzie dobierają się w pary?
Istota, rodzaje i etapy miłości
Fakty i mity na temat seksualności człowieka- guiz
Postawy młodzieży wobec inicjacji seksualnej
Pierwsza wizyta u ginekologa
Pigułka gwałtu- jak zadbać o swoje bezpieczeństwo
Styl życia matki a zagrożenia życia płodowego dziecka
Wpadka- projekcja filmu z serii „Nie zamykaj oczu”.
Pornografia- wyzwolenie czy zniewolenie
Anatomia i fizjologia żeńskich narządów płciowych
Anatomia i fizjologia męskich narządów płciowych
TREŚCI NAUCZANIA PRZEMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE
DLA KLASY II
Ciekawe problemy, ważne pytania- czyli zapoznanie uczestników z tematyką zajęć
Podobieństwa czy przeciwieństwa, czyli o tym, jak ludzie dobierają się w pary?
Skuteczna komunikacja w związku partnerskim
Młodzież a środki psychoaktywne. Projekcja filmu z serii „Nie zamykaj oczu. Piłem, brałem”
Antykoncepcja i naturalne metody planowania rodziny (2 godziny lekcyjne)
Rozwój psychoseksualny człowieka
Tożsamość mężczyzny we współczesnym świecie- przygotowanie do roli ojca
Wyprawa po moc, czyli o początkach przemocy w rodzinie
Zagrożenia życia rodzinnego- alkoholizm
Homoseksualność w hetero -normatywnej rzeczywistości
Prawa sekaulne człowieka
Wyznaczniki płodności
Aborcja- aspekt prawny, medyczny i etyczny. Debata.
ABC wiedz o HIV i AIDS
TREŚCI NAUCZANIA PRZEMIOTU WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE
DLA KLASY III
Ciekawe pomysły, ważne pytania- czyli zapoznanie uczestników z tematyką spotkań
Małżeństwo i rodzicielstwo w świetle prawa
Kryzys w rodzinie- separacja, rozwód
Od stereotypu do dyskryminacji
Kłótnia w związku, czyli jak konstruktywnie rozwiązywać problemy
Próba generalna- odpowiedzialne rodzicielstwo
Koszty rodzicielstwa
Przebieg i higiena ciąży
Bezdzietność
Depresja i inne trudności w okresie poporodowym
Normy zachowań seksualnych
Style przywiązania- czyli dlaczego boimy się bliskości w związku
Wielopłciowość
Role kobiet i mężczyzn a panujące stereotypy
Jesień życia- kształtowanie postawy empatii i akceptacji wobec osób starszych
Autorka i realizatorka programu: mgr Marzena Sinicka (pedagożka, psycholożka, nauczycielka przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie, edukatorka seksualna)
Program został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Technikum im. gen. Józefa Hallera 13.09.2013 r.
Ciekawe i przydatne linki dla nauczycieli, rodziców i młodzieży:
http://ponton.org.pl/sites/ponton/files/cele_edukacji_seksualnej.pdf
http://ponton.org.pl/sites/ponton/files/jak_dojrzewac_i_nie_zwariowac_2012.pdf
http://www.jaskolka.org/edukacja-seksualna